Sunday, March 9, 2008

de staat als rechtspersoon




Aanhangers van de belastingthese zoals Wouter Bos of Flip de Kam blijven stellen dat niet zozeer de staat wordt benadeeld als mensen belasting ontwijken of ontduiken, maar dat andere belastingplichtigen worden benadeeld.

Ze gaan uit van de onuitgesproken stelling dat de staat nu eenmaal inkomsten nodig heeft om haar uitgaven te dekken. Het huishoudboekje moet immers kloppen.

Flip de Kam ging dit weekeinde heel ver. Hij rekende zijn lezer voor hoeveel de belastingen omlaag kunnen als alle verwegen inkomsten werden opgegeven.

Ik zwijg verder over de kwaliteit van de hypothese. Alsof dit een mogelijke reactie van ambtenaren zou kunnen zijn.

Belangrijker is dat 1. volgens deze redenering allereerst niet de inkomsten maatgevend zijn voor het kloppend krijgen van het huishoudboekje, maar de uitgaven. En 2. dat die uigaven worden gedaan ten gunste van “de burger”.

De overheid als een soort godgegeven instelling van boven ons gestelden die kan bepalen wat zij nodig heeft.

Gezonder is het de staat te beschouwen als de rechtspersoon die ze feitelijk is. Een rechtspersoon met haar eigen doelstellingen. En dat die doelstellingen niet noodzakelijk samenvallen met die van het individu.

Een dergelijke principiële beoordeling zou de staat niet overleven.

Ze zou als rechtspersoon tussen anderen verantwoording moeten afleggen over de waarde die toevoegt aan het leven van andere rechtspersonen. Ze zou die waarde bovendien VOORAF moeten verantwoorden. Zoals ieder mens en ieder bedrijf dat doet.

Ze zou het risico moeten nemen dat anderen afzien van de deal en met een ander in zee gaan.
Voorts moet ze zich blootstellen aan dezelfde rechtsregels als ieder andere rechtspersoon. Mannen met pistolen langsturen om onwillige klanten te dwingen is er dan niet meer bij.